Kokcydioza u królików. Czym jest i Jak jej zapobiegać ?
Przychodzi hodowca królików do weterynarza i mówi…
– Panie, pomóż pan!
– Cóż się dzieje?
– Króliki wydziwiają. Nie jedzą, nikną w oczach, niemrawe są, ciągłe biegunki im dokuczają…
– Ile miesięcy mają te króliki?
– No tak maksymalnie z cztery, cztery i pół.
– Proszę więcej nie mówić – wiem co jest grane. Zaraz panu pomożemy…
Czym jest kokcydioza u królików?
Kokcydioza to wysoce śmiertelna choroba układu pokarmowego, wywoływana przez dwa pasożyty atakujące nabłonek wątroby: Eimeria stiedai oraz jelit: Eimeria perforans.
Najbardziej narażone są młode osobniki do 4-5 miesiąca, o słabej odporności inmunologicznej. Szczególnie nasilenie choroby następuje w okresie letnio-jesiennym. Optymalna do rozwoju tych pierwotniaków temperatura powietrza to około 16-20 °C. Pasożyt pojawia się gdy panują dla niego sprzyjające warunki, takie jak:
- Złe odżywianie zwierzęcia
- nagła zmiana paszy
- brak witaminy A i K
- dieta wysokobiałkowa
- Brak higieny w miejscu gdzie przebywa królik
- duże zagęszczenie zwierząt
- głęboka i wilgotna ściółka
- brak wentylacji
- zbyt rzadkie czyszczenie i dezynfekcja
- Długotrwałe choroby królika
- Współżyjące z królikami muchy, szczury oraz ptaki.
Objawy Kokcydiozy u królików
Typowe objawy następują podczas namnażania się pasożyta w układzie pokarmowym królika. Trudno jest więc dokładnie stwierdzić, kiedy królik został zarażony. Można przyjąć zasadę, że im więcej bakterii w organizmie tym silniejsze są objawy chorobowe. Rozpoznanie następuje w 4-6 dniu występowania biegunki, najsilniejsze objawy występują w okolicach 8-10 dnia od zarażenia.
Podsumujmy objawy kokcydiozy u królików:
- brak apetytu
- spadek wagi
- osłabienie
- niedokrwistość ( blade błony śluzowe)
- wzdęty brzuch
- silny obrzęk wątroby
- biegunka
- żółtaczka
- nastroszona okrywa
Wątroba królika po kokcydiozie (foto z https://pawinterest.com )
Jak leczyć kokcydiozę u królików?
Walka z tą chorobą jest bardzo trudna, gdyż pasożyt, który ją wywołuje jest odporny na wszelkie czynniki zewnętrzne środowiska.W zwalczaniu kokcydiozy najbardziej skuteczne są: sulfadimetoksyna, sulfachinoksalina, sulfadimerazina oraz nitrofurany.
Sulfonamidy są najbardziej skuteczne w zwalczaniu choroby, natomiast nitrofurany w zapobieganiu jej. Niewskazane jest podawanie sulfonamidów z pirymetaminą i diawerdyną ze względu na ciężkie uszkodzenia płodów, nerek i układu krwiotwórczego. W celu zapobieżenia współistniejącym zakażeniom należy podawać z wodą do picia neomycynę, kolimyksynę i tetracykliny.
Praktycznie wszystkie króliki zarażone są w pewnym stopniu kokcydiami. Wyjątkiem są zwierzęta otrzymujące paszę z kokcydiostatykiem. Po długotrwałym stosowaniu tego samego kokcydiostatyku mogą powstać tzw. szczepy oporne, w którym to momencie dobrze byłoby zmienić stosowany kokcydiostatyk.
W Polsce dopuszczone do obrotu są dwa kokcydiostatyki: Kokcisan 12% (salinomycyna) i Cycostat 66 (robenidyna). Lek, który możemy kupić w każdym gabinecie weterynaryjnym to Sulfatyf, polecany zarówno przez weterynarzy, jak i hodowców królików.
Podczas samego leczenia warto powstrzymać się od podawania zwierzęciu pokarmów zawierających zboże. Skrobia w nim zawarta jest pożywką dla pasożyta. Rezygnujemy też z podawania owoców i warzyw (np. marchwi czy selera). Zamiast tego podajemy paprykę, pomidory, kapustę, kalarepę, ogórka lub trawę. W walce z rozwolnieniem pomagają suszone owoce czarnej jagody.
Zamiast leczyć lepiej zapobiegać – czyli profilaktyka
Co robić, aby uniknąć zarażenia kokcydiozą i innymi chorobami królików?
- dbałość o otoczenie w jakim przebywa nasz królik
- wysoka jakość zadawanego pokarmu
- częsta wymiana ściółki oraz dezynfekcja takimi produktami jak Lubisan, Virkon S czy Dezosan Wigor
- dbałość o czystość karmideł i poideł tak, aby kał oraz inne zanieczyszczenia nie dostawały się do układu pokarmowego zwierzęcia
- stosowanie granulatu z kokcydiostatykiem takiej jak VILOFOSS
- dodawanie do wody pitnej specjalnego preparatu zakwaszającego np. : ACIDOMID
- nowością w profilaktyce kokcydiozy jest podawanie preparatu AdiCox firmy Adifeed – to skoncentrowana forma składników naturalnych (fitoncydów i fitoaleksyn), które wspomagają procesy odporności u zwierząt, przywracają równowagę biologiczną i potęgują prawidłowe czynności układu immunologicznego oraz trawiennego
Jeżeli królik zachoruje powinniśmy jak najszybciej odizolować go od reszty stada, ponieważ nawet z reguły zdrowe zwierzęta są nosicielami tych pasożytów.
Post scriptum
– I co, pomogło?
– Witam, panie doktorze, witam. Pomogło, jeszcze jak! Skubańce zasuwają jak szalone, futro aż się lśni, a uszy tylko trzęsą, tyle teraz jedzą!
– Bardzo dobrze, bardzo dobrze. To następnym razem już wie pan, co robić. Gdyby były wątpliwości czy pytania, proszę skontaktować się z panem Jakubiakiem to specjalista w dziedzinie hodowli królików na naszym terenie pracuje w VitalZAM, to zdaje się sklep w pańskich okolicach?
– A tak, tak, zgadza się. Czapka z głowy, panie doktorze, jeszcze raz piękne dziękuję – w imieniu swoim i królików!
– Obyśmy się długo nie widzieli – do widzenia!
Jak widać, kokcydioza jakkolwiek straszna, to jest chorobą uleczalną, a przy odrobinie szczęścia i dbałości o otoczenie zwierzęcia – zupełnie unikalną. Zawsze warto być czujnym i obserwować naszych podopiecznych, szukając zmian w zachowaniu, apetycie czy wyglądzie zewnętrznym. Przy zauważalnych odstępstwach od normy czym prędzej należy zasięgnąć opinii specjalistów.
Jeśli ten post był dla Ciebie interesujący i zawierał przydatne informacje praktyczne – udostępnij go, skomentuj lub zapisz się do naszego newslettera. Kolejne wartościowe teksty są już w drodze!
Autor artykułu, Tomasz Jakubiak doradca klienta w sklepie stacjonarnym VitalZAM. Wybitny specjalista w dziedzinie żywienia i hodowli królików. Wieloletni działacz i członek Lubelskiego Związku Hodowców Królików Rasowych.
Jeśli masz jakieś pytania – zapraszamy do kontaktu telefonicznego z Tomaszem Jakubiakiem od poniedziałku do piątku w godz. 8:00 – 16:00
Możesz także opisać swój problem w e-mailu.
Doradca – hodowla i żywienie królików
690 327 817
tomasz.jakubiak@vitalzam.pl
Produkty wspomagające profilaktykę i leczenie kokcydiozy u królików
Pasza dla królików 25kg
Pełnoporcjowa pasza dla królików w fazie wzrostu zawierająca kokcydiostatyk.
AdiFeed AdiCoxSOL® RF
Preparat wzmacniający układ trawienny. Zapobiega kokcydiozie u królików.
Acidomid dla królików
Preparat do wody zwalcza zakażenia bakteryjne, chroni przed kokcydiozą.
Pasza dla królików 25kg
Pełnoporcjowa pasza dla krulików w fazie tuczu zawierająca kokcydiostatyk.