Poskramianie
Poskramianie – sprawdzone sposoby, urządzenia oraz zasady bezpiecznej obsługi bydła Poskramianie jest podstawową czynnością na fermach bydła mięsnego jak i mlecznego. Jak wiadomo bydło mięsne ma mniejszy kontakt z człowiekiem niż bydło mleczne dlatego często nawet proste zabiegi, które u bydła mlecznego wymagają niewielkiego poskromienia lub wcale go nie wymagają – tak przy bydle mięsnym są one konieczne i o wiele bardziej zaawansowane. Poskramiacze dla zwierząt stanowią ważny element w humanitarnym postępowaniu przy podporządkowaniu, transporcie oraz przy codziennej obsłudze żywego inwentarza. Dla bydła są to bardzo stresujące i nerwowe sytuacje, nagle zmienia się ich środowisko, mają kontakt z nowymi ludźmi i zwierzętami. Przed użyciem poskramiania pamiętaj:
- Różnego rodzaju wypadki w rolnictwie związane ze zwierzętami, najczęściej są skutkiem błędu ludzkiego, niewłaściwego zachowania się w stosunku do zwierząt hodowlanych oraz wynikają z lekceważenia panujących przepisów BHP.
- Osoba pracująca na co dzień w miejscu gdzie znajdują się zwierzęta hodowlane powinna wiedzieć jak należy zachowywać się aby nie wywołać agresji, a w razie jej wystąpienia powinna wiedzieć jak poskromić zwierzę.
- Krowy z natury należą do spokojnych zwierząt, lecz czasami mogą być nerwowe wtedy bardzo łatwo je przestraszyć.
- Osoba przebywająca na co dzień ze zwierzętami hodowlanymi np. z krowami powinna być spokojna, nie powinna wykonywać gwałtownych i hałaśliwych ruchów, a za każdym zbliżeniem się do zwierzęcia powinna iść pewnym krokiem i oznajmiać swoje zbliżenie poprzez głos.
- Nerwowe zachowanie krowy nie musi zawsze być wywołane czystą agresją. Powinniśmy sprawdzić co wywołało takie zachowanie zamiast stosować wyłącznie poskramiacze, np. krowy które kopią podczas dojenia i usiłują zerwać ze strzyków aparat udojowy, mogą mieć po prostu zapalenie wymienia przy czym dojenie wywołuje u nich wielki ból.
- Poskramiacze nie są do ciągłego stosowania czyli do zadawania bólu, powinny być używane w sytuacjach które tego wymagają. Źle traktowane krowy maja mniejsza wydajność nawet o 10%. Powinniśmy więc traktować krowy łagodnie.
Sposoby poskramiania Państwowa Inspekcja Pracy wraz Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przygotowały listę sposobów właściwego poskramiania. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych, zootechnicznych i weterynaryjnych należy używać właściwych technik poskramiania, tj.: • chwytu za słabiznę – polega na uchwyceniu zwierzęcia jedna ręką za fałd kolanowy i podciągnięciu go do góry, • dudki ogonowej – to silne wygięcie ogona od jego nasady ku górze, • unieruchomienie głowy. Do poskramiania należy używać narzędzi, tj.: • dudka udowa – pętlę należy założyć powyżej stawu skokowego i przełożyć przez nią drążek, następnie wykonać obrót. W ten sposób uzyskuje się ucisk na ścięgno Achillesa, • dudka piersiowa – zwierzę owija się liną dookoła klatki piersiowej za barkiem, na jej końcu zawiązujemy węzeł. W tak powstałą pętlę można włożyć drążek i dowolnie napiąć, • liny i drążki – służące do uniesienia kończyny, • poskromy służące unieruchomieniu zwierzęcia. Pod żadnym pozorem nie należy krępować zwierzęcia łańcuchem wiązanym drutem lub skręcanym śrubami. Takie praktyki, oprócz tego, że są stresujące dla zwierzęcia, mogą powodować również jego okaleczenie. Do krowy podchodzimy od strony dojnej. Podczas obsługi krów należy uważać na: • głowy zwierzęcia – może nią boleśnie uderzyć, • tylne kończyny – może nimi kopać na boki i do tyłu. W oborze zachowujemy się cicho i nie wykonujemy gwałtownych ruchów, ale postępujemy zdecydowanie i stanowczo. Należy również pamiętać o tym, iż przepędzanie zwierząt stadnych – w sytuacji, gdy grupa liczy powyżej 50 sztuk – powinny nadzorować dwie osoby. Prawidłowe poskromienie lub unieruchomienie gwarantuje bezpieczną obsługę i pielęgnację bydła. Urządzenia do poskramiania
- Klatka do zabiegów weterynaryjnych
Nie ma większego znaczenia czy klatka jest firmowa czy własnej roboty. Ważne jest natomiast by spełniała podstawowe wymogi takie jak bezpieczeństwo, solidność wykonania, zabezpieczona rurami od góry uniemożliwiającymi wyskoczenie zwierzęcia. Zapędzanie bydła do poskromu powinno być zgodne z naturalnym instynktem. Lokalizując poskrom należy uwzględnić zmianę oświetlenia oraz duże kontrasty których bydło panicznie się boi – problemy z przechodzeniem z jasnego w ciemne. Poskromy używane są do przeprowadzania zabiegów weterynaryjnych np: badaniem na cielność szczepieniami, podawaniem leków, odbieraniem trudnych porodów, odrobaczaniem, wkładaniem magnesów. Jeżeli to możliwe warto lekko przegłodzić zwierzęta stają się wtedy bardziej uległe, co ułatwi pracę pomocników jak i doktorowi.
- Poskrom
W celu poskramiania i kontrolowania zachowań bydła możemy stosować specjalne urządzenia. Podczas dojenia krowy najczęściej wierzgają nogami, dlatego warto założyć im poskrom, który uniemożliwi ściąganie aparatu do dojenia. Poskrom zakładamy jednym końcem na grzbiet krowy, zaś drugi koniec umieszczamy na fałdzie kolanowym. Krowa czując nacisk na zakończenia nerwowe występujące w tych okolicach, wciska swoje racice kończyn tylnych w podłoże i przestaje kopać. Tego rodzaju urządzenie jest bardzo pomocne także przy zabiegach medycznych oraz inseminacji.
- Koła nosowe
Do poskramiania zwierząt bardzo często jest wykorzystywane bardzo duże unerwienie nosa u bydła. Do tego służą różnego rodzaju uchwyty nosowe. Założony i zaciśnięty uchwyt na nozdrzach bydła wywołują u nich duży ból, w wyniku czego zwierzę się uspokaja, nie szarpie głową. Dla poskromienia młodych byków najlepiej sprawują się koła nosowe, które zakłada się w wieku około 10 miesięcy na stałe. Minimalizuje to konieczność zbliżania się cały czas do byka, koło nosowe ułatwia panowanie nad nimi. Do koła nosowego dopinana jest półtorametrowa laska do prowadzenia.
Używanie specjalnych narzędzi w hodowli bydła takich jak: różnego rodzaju uchwyty dla byków z linką lub koła nosowe oraz laska do prowadzenia, zmniejszają bezpośredni kontakt zwierzęcia z człowiekiem, co minimalizuje różne wypadki z udziałem ludzi obsługujących bydło.
- Podtrzymywacz do ogona
W hodowlach (uwięziowych) bydła stosowane są także podtrzymywacze do ogona, które mają na celu zapobieganie brudzenia wymiona przez ogon. Podtrzymywacz ogona powinien być tak zamocowany i założony zwierzęciu aby mogło swobodnie oganiać się od owadów, a zarazem powinno go także unieruchomić.
- Poganiacz elektryczny
Poganiacze elektryczne najczęściej stosowane przy konieczności przeprowadzenia lub poskromienia zwierząt opornych, w warunkach dużego stresu, np. podczas transportu i przepędzania do miejsca uboju. Dla bydła to bardzo stresująca sytuacja, nagle zmienia się środowisko, występuje dyskomfort spowodowany transportem, kontaktem z nowymi, obcymi osobnikami oraz z nowymi ludźmi. W kontekście poskramiania trzeba jeszcze omówić zjawisko SAMOZDAJANIA. Samozdajanie występuje najczęściej u bydła rasy jersey. Samozdajanie u krów jest nawykiem niepożądanym i dość uciążliwym dla hodowców bydła. Określa się, że nawyk ten jest rezultatem niedostatecznego zaspokojenia potrzeby ssania w okresie cielęcym. Krowa zaczyna zdajać inne osobniki, przyzwyczaja się do smaku mleka i zdajanie zmienia się w nałóg. Dorosła krowa może wypić nawet połowę udoju drugiego osobnika. Dlatego, kiedy zauważymy, że krowa poddaja inną, nie ma innego sposobu niż założenie kółek przeciw samozdajaniu na nos krowy zdajającej. W chwili próby zdojenia krowa dotyka kółkiem z kolcami wymienia drugiej krowy, powodując nieprzyjemne odczucie i w efekcie ucieczkę. Kółka przeciw samozdajaniu powinny być wykonane z trwałego tworzywa sztucznego lub aluminium, funkcjonalne, nie mogą przeszkadzać bydłu w jedzeniu.
Wszystkie prezentowane produkty są dostępne w naszym sklepie w Zamościu. Źródła: www.fermo.pl http://www.zootechnika.sklep.pl/index.php?p155,f110kolo-nosowe-przeciw-samozdajaniu-z-tworzywa-sztucznego-muller-srednie http://www.hodowlany.pl/68_Dyscyplina_i_poskramianie_zwierzat.html http://www.bukaciarnia.pl/porady-eksperta/metody-poskramiania-bydla-miesnego-lizawki-nieodlaczny-element-pastwiska-zadawanie-pasz.html http://www.canagri.pl/guide/5.html